Thesauros – Het ontstaan van een expertspel

Leestijd: 4 minuten | Geschreven door Cédric Millet

Het begon allemaal met een schoolproject voor ingenieurs. Eerlijk gezegd: het klonk allesbehalve spannend. Stel je voor: teams van studenten die virtuele bedrijven managen, beslissingen nemen over productie, marketing en prijzen. Klinkt opwindend, toch? Nou, nee. Het was bedoeld om ons iets te leren over management en boekhouding, maar vreemd genoeg hadden we er stiekem veel plezier mee.

De eerste poging

Jaren later, in 2009, ontdekte ik dankzij vrienden de wereld van moderne bordspellen met Catan. We begonnen wekelijks te spelen en kregen een voorkeur voor de “zwaardere” spellen uit die tijd: Agricola, Vinhos, Caylus, Endeavor en vele andere. Na een paar jaar dacht ik: “Waarom maak ik niet mijn eigen spel?”

Ik herinnerde me mijn ervaring met “serious gaming” als student en begon een bordspel te ontwerpen. Excel fungeerde als mijn prototyping-tool. Het resultaat? Een ramp. Veel te lang, te saai en veel te complex. Ik had lagen en lagen details toegevoegd, zoals logistiek en vastgoed. Ik dacht dat meer complexiteit beter zou zijn. Spoiler: dat was het niet.

Dus besloot ik het project opnieuw op te starten. Ik had een thema nodig dat spannender was dan het runnen van een stoffig bedrijf. En toen kwam de ingeving: schattenjacht! In plaats van saaie producten produceren en verkopen, zouden spelers hun eigen onderwater-schattenspeurdersbedrijf runnen.

Vanaf het begin was mijn leidraad dat de mechanismen en het thema sterk met elkaar verbonden moesten zijn. Dat zorgt voor meer immersie en helpt spelers de regels beter te onthouden.

Worker Placement: want wie houdt er niet van meeples?

Al snel koos ik voor een worker placement-mechanisme. Niet alleen omdat ik daar zelf dol op ben, maar ook omdat het perfect bij het thema paste. Spelers beginnen met een paar meeples: de baas en twee werknemers. De baas heeft een speciale vaardigheid bij elke actie, wat meteen een extra laag strategie toevoegt.

De belangrijkste acties zijn:

  • Nieuwe werknemers rekruteren

  • Technologieën ontwikkelen om schepen efficiënter te maken

  • Schatkaarten vinden die overeenkomen met locaties op de zeekaart

  • De oceaanbodem verkennen om schatten van wisselende waarde te bergen

  • En natuurlijk: haaien trotseren, want wat is een schattenjacht zonder gevaar?

Testen, testen en nóg meer testen

Mijn eerste testgroep bestond uit mijn kinderen. Ze hielden me gezelschap, maar een spel van drie uur was niet echt hun ding. Toch liet het me zien dat er potentie was, mits ik flink zou bijschaven.

Daarna schakelde ik mijn vaste groep hardcore expertspelers in om serieus te playtesten. Met een stabiele versie besloot ik een gok te wagen en stuurde ik Thesauros in voor de internationale ontwerpwedstrijd Creagames in Boulogne-Billancourt. Tot mijn vreugde haalde het bijna de finale. Geen finalistenplek, maar wél een enorme motivatie om door te gaan

De CREAGAMES 2013 versie van het prototype

De jury gaf een gedetailleerd verslag met zowel de sterke punten als de verbeterpunten. Dat bleek goud waard en gaf me duidelijke richtlijnen om het spel te verfijnen.

999games-image

Een omweg: katten en familiespellen

Grappig feit: toen ik mijn vrouw een vroege versie van Thesauros liet spelen, besefte ik dat ik een lichter spel moest maken. Zij houdt niet van spellen met meer dan 15 minuten uitleg. Dat inspireerde me tot een familiespel met kittens: Nooba, later gepubliceerd als Kyoto no Neko.

Daaruit ontstonden uiteindelijk Meeple Circus en Kyoto no Neko. Omdat spelontwerpen naast mijn fulltime baan een hobby is, verdween Thesauros een tijdje in de kast. Pas in 2017 pakte ik het project weer op, ditmaal met een nieuwe groep testers in India die frisse inzichten gaven.

2017-prototype... nieuwe vrienden suggereerden subtiel dat mijn prototype kleur miste

In the new version of the prototype, I introduced a new type of action: selling the treasures found at sea to a museum. This addition addressed a flaw in the previous version where certain game areas lost interest towards the end of the game without another area taking over.

999games-image

Super Meeple in de game

Na talloze iteraties presenteerde ik de nieuwe versie in 2018 op het off-festival in Cannes (FIJ). Bernard van uitgeverij Super Meeple nam plaats aan mijn tafel en speelde een pot mee. Enkele maanden later kreeg ik fantastisch nieuws: Super Meeple wilde het spel uitgeven! Voor mij een droom, want zij staan bekend om hun hoge redactionele kwaliteit.

Het prototype uit 2018 dat Super Meeple overtuigde.

Daarna volgde een intens ontwikkelproces met enkele belangrijke beslissingen:

  • Het beperken van de willekeur bij het verkennen van de zeezones

  • Een volwaardige 2-spelersvariant ontwerpen, ideaal voor stellen of duo’s

  • Een solo-modus bedenken als “optimalisatie-uitdaging”, waarbij je een museum met schatten moet vullen

999games-image

Samenwerking en passie

Het was een groot genoegen om met Bernard samen te werken. Zijn scherpe blik hielp me blinde vlekken ontdekken die ik zelf niet meer zag. Bovendien deelde hij mijn gevoel voor thema, wat de samenwerking extra vruchtbaar maakte.

Het laatste prototype (2022)

Na jaren ontwerpen, testen en verfijnen werd eindelijk de definitieve versie van Thesauros geboren. Dankzij de passie van zowel auteur als uitgever is dit expertspel werkelijkheid geworden. Een bijzonder dankwoord aan Super Meeple voor hun vertrouwen, en aan hun partners die het spel internationaal uitbrengen: 999 Games voor de Nederlandse versie en Eznir voor de Duitse en Engelse editie.

999games-image

Conclusie

Een spel als Thesauros ontstaat niet van de ene op de andere dag. Het is het resultaat van passie, doorzettingsvermogen en talloze speelsessies. Mijn hoop is dat jullie diezelfde passie voelen wanneer je Thesauros speelt, en dat het jullie net zoveel plezier brengt als het mij gaf tijdens het ontwerpen.

Dus: ga op jacht naar die schatten, maar… pas op voor de haaien!

999games-image

Over de schrijver

Cédric Millet is een Franse ontwerper wiens eerste gepubliceerde spel Meeple Circus is. In 2025 bracht hij het expertspel Thesauros uit bij o.a. 999 Games.